Hoe doen ze het in de Verenigde Staten?

Het gaat niet om ict: de transformatie die EDUCAUSE voorstaat is veel breder, legt Reinitz uit. Technologie is slechts een van de factoren, al is ze van vitaal belang. ‘Zo'n vier jaar geleden keken we naar andere bedrijfstakken, buiten het hoger onderwijs. Sommige organisaties, zoals Amazon en Uber, waren hun bedrijfstak echt aan het transformeren door hun digitale vernieuwingen. Het leek ons iets dat we niet konden negeren. Dus begonnen we ons af te vragen hoe een digitaal getransformeerd hoger onderwijs eruit zou kunnen zien.’

In de VS is concurrentievermogen net zo belangrijk in het hoger onderwijs als in de detailhandel of het personenvervoer, legt Reinitz uit. ‘Er is een eindig aantal studenten. Studeren aan een hogeschool of universiteit kan in Amerika heel duur zijn. Digitale transformatie – Dx, zoals wij het noemen – kun je gebruiken om je echt te richten op de vraag: waarom zou een student naar jouw instelling komen? Het is als de waardepropositie van een bedrijf.’

Vertrouwen in data

Voor veel hogescholen en universiteiten is de technologische verschuiving de meest eenvoudige. ‘Om snelle veranderingen mogelijk te maken, heb je een heel flexibele ict-infrastructuur nodig. Kijk maar naar onze huidige situatie met de pandemie. Dx kan je echt helpen voorbereiden op wat de toekomst ook maar zal brengen.’

De verschuiving in cultuur heeft veel aspecten. ‘Cultuur kan diepgeworteld zijn. Dat geldt heel sterk voor het Amerikaanse hoger onderwijs. Beslissingen zijn vaak gebaseerd op traditie: hoe we het altijd hebben gedaan. Ik denk dat het veranderen daarvan een heel moeilijk onderdeel van Dx kan zijn. Daar is leiderschap voor nodig: een leider die de toekomst kan zien en vervolgens anderen kan helpen die toekomst ook te zien.’ 

Data zijn een ander cultuurprobleem, volgens Reinitz. ‘Dx gaat over het nemen van beslissingen die je instelling dichter bij haar doelen brengt. Je hebt data nodig om die beslissingen te onderbouwen én om te begrijpen wat voor impact je beslissingen hebben gehad op je vooruitgang. We spreken van een cultuur van vertrouwen in data. Echt kunnen geloven dat je data goed zijn.' Dat brengt ons bij de derde verschuiving: in het personeelsbestand. ‘Om Dx goed door te voeren, zullen instellingen ervoor moeten zorgen dat de datageletterdheid in de hele organisatie adequaat is.’

Stappenplan

Om instellingen op weg te helpen, stelde EDUCAUSE een Dx Journey Roadmap op. Reinitz legt uit dat die reis uit 3 fasen bestaat: leren over Dx, je veranderingen plannen en ze vervolgens daadwerkelijk uitvoeren.

De roadmap bevat ook een zelfevaluatie-instrument. Reinitz: ‘Je geeft aan in hoeverre je instelling klaar is voor Dx op de capaciteitsgebieden die wij belangrijk vinden. Als je klaar bent met de tool, sturen we je een rapport terug met aanbevelingen over hoe je die capaciteiten kunt verbeteren. Dus als je laag scoort op het gebied van strategische initiatieven, krijg je een aantal voorbeelden van wat je zou kunnen doen. En ook enkele suggesties voor nadere informatie.’

Een ander instrument is de gids voor het ontwerpen van een Dx-strategie. ‘Dat is een proces van 6 stappen, dat begint met de vraag waarom je dit doet. Met deze 2 tools* krijgen mensen echt handvatten voor een goede start.’

*De tools zijn alleen beschikbaar voor EDUCAUSE-leden.

Doorbraak

Hoe gaat het nu met Dx in de VS? ‘De pandemie was een wakeup-call. Ze heeft hogescholen en universiteiten doen beseffen dat ze flexibiliteit nodig hebben om te overleven en te bloeien. En veel van de competenties waarop het hoger onderwijs tijdens de pandemie moest vertrouwen, zijn precies die dingen die nodig zijn voor Dx.’

Een andere bonus van de pandemie was de doorbraak van thuiswerken. Reinitz: "Onderdeel van Dx is de nadruk op een betere balans tussen werk en privé. Dat is een groot probleem in de VS: in staat zijn om een echt leven te hebben buiten je carrière. Ik denk dat de vooruitgang die op dit punt is geboekt ook zal blijven.’

Uit 2 opeenvolgende EDUCAUSE-onderzoeken bleek inderdaad dat veel meer instellingen zich nu bezighouden met digitale transformatie. In 2019, vlak voor de pandemie, zei 13 procent dat te doen. In het najaar van 2021 was dat aantal meer dan verdrievoudigd, tot 44 procent.

Culturele barrières

Uiteraard is 44 nog altijd minder dan 100. ‘We hebben instellingen ook gevraagd naar belemmeringen voor Dx,' zegt Reinitz. ‘Wat we vonden is dat de grootste barrières cultureel zijn: weerstand tegen verandering, risicomijding, gebrek aan vertrouwen in data. Maar over het geheel genomen is er veel vooruitgang geboekt bij het verlagen van de barrières. Met één uitzondering: coördinatie tussen instellingen, het bij elkaar brengen van mensen in verschillende organisaties. Op dat punt zei nog steeds 52 procent dat het een belemmering voor Dx was.’ 

Wanneer beschouwt Reinitz digitale transformatie als een succes? ‘Dat is een heel goede vraag. Wij praten over Dx als een aanpak, meer dan als een bestemming. Het is niet iets wat je ooit zult afronden, of iets wat je afvinkt op je to do-lijst en zegt: oké, dat hebben we gedaan. Maar ik denk dat succes betekent dat je je organisatie transformeert op een manier die haar in staat stelt grote uitdagingen aan te gaan. Dx kan instellingen echt klaar maken voor de toekomst.’

Tekst: Aad van de Wijngaart