Magazine
Denktanken voor Digitale Transitie: met mede-bestuurders in gesprek over een urgent thema
Vier bestuurders uit het mbo, hbo en wo hebben het startschot gegeven voor de eerste editie van de Denktank Digitale Transitie. Van Summit tot Summit komen in de denktank 20 tot 25 bestuurders op drie data bij elkaar voor verdieping binnen een urgent thema. In 2024-2025 het onderwerp AI. Bestuurders die iets willen brengen én halen over dit onderwerp, kunnen zich aansluiten bij de denktank.
De vier bestuurders die de eerste stap zetten zijn Pauline Satter (Christelijke Onderwijs Groep Vallei & Gelderland-Midden), Hans Nederlof (De Haagse Hogeschool), Mirjam Koster (Graafschap College) en Peter Paul Verbeek (Universiteit van Amsterdam). Ze hopen op veel aanmeldingen van medebestuurders. Expertise binnen het onderwerp is niet nodig. Het gaat om betrokkenheid, kennis delen en ervaringen uitwisselen.
Nieuwe vorm van samenwerken
De Denktank Digitale Transitie wordt gecoördineerd door SURF. Binnen de coöperatie uitten bestuurlijke leden de behoefte om strategisch-inhoudelijke gesprekken te voeren over vooraf bepaalde thema's. “Die behoefte hebben we verder uitgedacht”, zegt Ron Augustus, Chief Innovation Officer (CINO) van SURF. “Om te borgen dat inhoud en technologie elkaar versterken, zijn nieuwe vormen van samenwerking nodig. De Denktank Digitale Transitie speelt daarop in. In de denktank verkennen we met elkaar een actueel thema waarmee we vooroplopen in de ontwikkelingen.”
Dit kun je verwachten
Satter, Nederlof, Koster en Verbeek vertellen waarom zij het belangrijk vinden dat deze denktank er is en wat je als deelnemer kunt verwachten.
Pauline Satter, lid van het College van Bestuur van Christelijke Onderwijs Groep Vallei & Gelderland-Midden en voorzitter MBO Digitaal
“Over AI in het onderwijs kun je op heel veel plekken praten. Juist dat we het nu in coöperatief verband doen, geeft een ander gesprek.
Daardoor hoef ik bijvoorbeeld even niet na te denken over of er een commercieel belang speelt. En ik kan open uitspreken dat ik soms het gevoel heb dat ik aan alle kanten word ingehaald. Studenten en leerlingen doen immers al zoveel met AI. In de denktank kunnen we als collega-bestuurders onze kennis verhogen, nadenken en reflecteren.
We maken deel uit van dezelfde coöperatie en het onderwerp raakt ons allemaal. Ik gun ons een gezamenlijk moment om in zo’n onderwerp te zinken en er in alle rust met elkaar naar te kijken, zonder dat er een doelstelling achter zit. Het idee van de denktank is om een kaart met alle lopende initiatieven te maken.. Dat geeft overzicht.
Zodra je een beeld hebt van wat er op dit moment allemaal speelt, scherp je in drie bijeenkomsten én vanuit nieuwe verbindingen als bestuurder je eigen visie aan. Dit kunnen we ook weer gebruiken in ons gesprek over de richting van onze coöperatie.”
Samen een stevige koers uitzetten
Hans Nederlof, lid van het College van Bestuur van De Haagse Hogeschool
“De denktank is niet alleen een plek voor inspiratie, maar ook een sociaal construct ; een nieuw samengestelde groep van bestuurders die zich weer beter verbonden voelt, met elkaar en met SURF.
Ik zou het leuk vinden als de mensen die tot deze club behoren ook blij zijn dat ze erbij horen. Anders dan het woord ‘denktank’ impliceert, hoef je echt geen expert te zijn. De inbreng die we vragen kan bijvoorbeeld zijn dat je ervaringen uitwisselt met andere bestuurders en van elkaar leert.
Ongeacht het onderwerp vind ik dat publieke waarden in de denktank steeds hoog in het vaandel moeten staan. Dit jaar betekent dat dus: publieke waarden als een meetlat naast AI. Het zou mooi zijn als we tijdens de SURF Summit 2025 meer begrip is ontstaan en we een richting hebben gecreëerd; wat kunnen we ermee, wat willen we ermee, wat moeten we ermee? Veel bestuurders worstelen namelijk gewoon met AI.
In de denktank kunnen we als instellingen nu strategisch-inhoudelijk onze bijdrage leveren, zodat we daarna als SURF, want dat zijn wij met elkaar, een stevige koers kunnen uitzetten.”
Publieke waarden beschermen
Mirjam Koster, voorzitter van het College van Bestuur van het Graafschap College
“Gezien de ontwikkelingen van AI en hoe dit ons raakt, kunnen we niet wachten op wetgeving of regels. Daarom pakken we nu in gezamenlijkheid onze verantwoordelijkheid.
Als instellingen zijn we al verenigd in de SURF-coöperatie, maar om samen ook sterker en slimmer te zijn, moeten we wel iets plannen. De denktank is gericht op het samenbrengen van perspectieven, niet op het geven van allerlei hapklare oplossingen en antwoorden. We beginnen natuurlijk niet bij nul, want er zijn al vele initiatieven rondom AI. Hierdoor kan de denktank uitgroeien tot een lerend netwerk waarin we gezamenlijk denktanken.
Je komt niet alleen informatie tanken voor jezelf, je stopt ook iets ín die tank. Wat je meebrengt is je perspectief als bestuurder. Hetzij vanuit je regionale of nationale opdracht, hetzij vanuit je portefeuille, of omdat je kennis van bedrijfsvoering of juist van onderwijs of onderzoek hebt. Al die perspectieven zijn nodig om de coöperatieve gedachte kracht bij te zetten en te ontdekken waar publieke waarden mogelijk worden geraakt en wij deze moeten beschermen.”
Het moment waarop meedenken invloed heeft
Peter-Paul Verbeek, rector magnificus en lid van het College van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam
“Nu is het moment waarop meedenken over AI ook echt invloed heeft. Het is een unieke kans in de tijd; alles is nog vloeibaar.
In de denktank werken we toe naar inzichten waarmee zowel SURF als de aangesloten instellingen keuzes kunnen maken over het aanschaffen en verantwoord gebruik van AI. Het resultaat kan bijvoorbeeld een kader zijn waarbinnen alleen al de juiste vragen worden gesteld. Dan vind ik dat we heel ver zijn komen.
Digitale soevereiniteit is een belangrijk thema voor mij, maar dat geldt ook voor intellectueel eigendom. Willen we onze zoekprompts wel ‘weggeven’ aan leveranciers van AI? En willen we wel dat medische data via een smartwatch onderdeel worden van onderzoek?
Digitale technologie is allang niet meer alleen een handig middel, het bepaalt steeds meer hoe we de dingen doen: hoe we onderzoek uitvoeren, hoe we onderwijs geven, hoe we de verbinding met de maatschappij aangaan. We zijn dat nog aan het inregelen. Daarmee geven we een beslissende richting aan hoe we in Nederland met die technologie omgaan.”
Tekst: Maureen van Althuis
Oproep: sluit je aan bij de Denktank Digitale Transitie!
Ben je bestuurder bij een van de SURF-leden? Zie je de meerwaarde van samen optrekken? En ben je beschikbaar om live aan de bijeenkomsten deel te nemen? De data zijn 3 maart, 7 juli en 24 september 2025. Meld je aan bij Ron Augustus voor de eerste Denktank Digitale Transitie die tussen de Summit 2024 en de Summit 2025 verdieping zoekt binnen het urgente onderwerp AI.
'Denktanken voor Digitale Transitie: met mede-bestuurders in gesprek over een urgent thema' is een artikel van SURF Magazine.
Terug naar SURF Magazine
Vragen naar aanleiding van dit artikel? Mail naar magazine@surf.nl.
Yvonne Rouwhorst
Telefoonnummer
E-mail