Kernbegrippen digitale leermaterialen

Creative Commons

Creative Commons is een initiatief om open licenties wereldwijd beschikbaar te maken. Deze open licenties bieden auteurs, kunstenaars, wetenschappers, docenten en andere makers van auteursrechtelijk beschermde werken de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan. Met een keuze uit zes standaardlicenties bepaalt de maker in welke mate zijn werk verder verspreid en bewerkt mag worden, en onder welke voorwaarden.

Digitaal leermateriaal

Creatief werk ingezet voor onderwijsdoeleinden, zoals teksten, afbeeldingen, geluid of video, die digitaal worden aangeboden. Digitale open leermaterialen die vrij toegankelijk zijn voor iedereen óf semi-open zodat alleen communityleden het materiaal kunnen inzien, bewerken en hergebruiken óf commercieel materiaal. Docenten stellen het beschikbaar aan hun studenten of studenten vinden en gebruiken de leermaterialen zelfstandig bij hun studie.

Keurmerk

Een keurmerk is een instrument van en voor vakcommunity’s en laat vakgenoten zien dat het gevonden leermateriaal van gedragen kwaliteit is.

Massive open online courses (MOOC’s)

Een massive open online course (MOOC) is een online cursus, ontworpen voor een ongelimiteerd aantal deelnemers. Een MOOC is vrij toegankelijk en gratis (tenzij je een geverifieerd certificaat wilt). Een MOOC biedt studenten niet alleen toegang tot de leermaterialen, maar geeft ze een complete cursuservaring. Studenten ontvangen in principe geen formele studiepunten (ECTS) als ze een MOOC afronden.

Metadata

Metadata zijn gegevens die de karakteristieken van leermateriaal beschrijven, bijvoorbeeld auteur, onderwijsniveau, vakgebied bestandsformaat en dergelijke in een repository. Hierdoor zijn de leermaterialen vindbaar voor gebruikers en voldoet de repository aan internationale standaarden voor data-uitwisseling.

Open courseware

Open courseware verwijst naar een samengestelde set van open leermaterialen (zie open content). Open courseware is gratis beschikbaar voor (her)gebruik. Gebruikers kunnen deze leermaterialen onder voorwaarden kopiëren, bewerken en verspreiden door het gebruik van een open licentie (zoals Creative Commons). Bij open courseware staat het leermateriaal centraal; studenten krijgen dus geen begeleiding en kunnen er geen studiepunten voor halen.

Open leermateriaal

Digitaal leermateriaal dat is gepubliceerd met een open licentie, zoals bijvoorbeeld Creative Commons. Zo’n licentie staat gebruikers toe het werk te kopiëren, (her)gebruiken, bewerken, opnieuw arrangeren en verspreiden. Internationaal worden open leermaterialen Open Educational Resources (OER) genoemd.

Open onderwijs

Open onderwijs is gratis beschikbaar, vrij toegankelijk en open voor bewerking. Open onderwijs kan online, face-to-face of een combinatie ervan (blended) zijn. Open voor bewerking houdt in dat het leermateriaal gepubliceerd wordt met een open licentie.

Repository

Een repository is een digitale bewaarplaats voor materialen die toegankelijk zijn via internet. Hogeronderwijsinstellingen kunnen hun (open) leermaterialen en onderzoeksresultaten op die manier intern en/of extern ontsluiten. Een repository bevat daarnaast metadata over de materialen; hierdoor zijn de materialen vindbaar voor gebruikers en voldoet de repository aan internationale standaarden voor data-uitwisseling.

Vakcommunity

Een vakcommunity is een groep docenten van verschillende onderwijsinstellingen die op hetzelfde vakgebied, domein of discipline werkzaam zijn en zich rondom de gedeelde inhoudelijke expertise in enige vorm georganiseerd hebben.

Vakvocabulaire

Een vakvocabulaire is een lijst met de belangrijkste trefwoorden uit een vakgebied. Het is gebaseerd op de gemeenschappelijke taal tussen vakgenoten.