“Wie willen wij zijn?” Nolda Tipping-Griffioen over de toekomst van technologie aan de RUG

Afgelopen zomer begon Nolda bij de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) als chief information officer (CIO) en directeur van het Centrum voor Informatie Technologie (CIT), dat het onderzoek en onderwijs faciliteert met data- en ict-oplossingen. Zoals bij de meeste grote universiteiten is er bij de RUG aan complexe uitdagingen geen gebrek.  

Genieten van interessante initiatieven 

De faculteiten van de RUG zijn behoorlijk autonoom en de ict is overal verschillend geregeld. “Dat is ook wel iets heel moois aan de universiteit, dus dat decentrale gaat niet per se veranderen. Daar moeten we ook gebruik van maken: ervan genieten en stimuleren dat allerlei initiatieven vanzelf ontstaan. Op het gebied van AI zijn er bijvoorbeeld al hele interessante tools ontwikkeld.”  

Wel moet er volgens Nolda meer samenhang, inzicht en overzicht komen, en alles moet voldoen aan de wetgeving. “Het klinkt misschien niet heel glorieus, maar een van de belangrijke punten waar ik de komende jaren aan ga werken is: de basis op orde. Niet alleen voor onszelf als CIT, maar ook RUG-breed. We moeten weten hoe het ict-landschap eruitziet. Hoe staat het met security, eigenaarschap en autorisaties, waar zitten onze zwakke plekken?” 

Geen panieksituaties meer  

Ook heel belangrijk de komende tijd is voorspelbaarheid: “Dat we vervangingstrajecten RUG-breed goed van tevoren voor de bril hebben, zodat we niet elke keer in een soort panieksituatie belanden. Gewoon in control komen op alle vlakken. Nou, daar hebben we nog wel wat voor nodig. Als ik en de beheerders om mij heen ons op een gegeven moment gaan vervelen, is het een succes geweest.” 

Niet alleen in haar werk, maar ook op sportief gebied is Nolda een duurloper. Recent liep ze nog de halve marathon van Haren. “Ik denk dat ik een beetje verslaafd ben aan de endorfine.” Een mooie parallel met haar werk, want bij de universiteit kijkt ze ook naar de lange termijn en heeft besluitvorming flink wat tijd nodig. “Als sprinter zou je het in de academische wereld lastig krijgen.”  

Verschil maken 

Ze maakte een paar jaar geleden bewust de overstap van de commerciële naar de publieke sector: na een loopbaan bij onder meer Shell en de NAM werd ze directeur ICT bij DUO, de uitvoeringsorganisatie voor studiefinanciering. “Een mooie functie, omdat je echt bijdraagt aan het onderwijs in Nederland en de werkgelegenheid in het noorden. Salaris is leuk, maar ik vind het ook belangrijk om verschil te maken in het leven van een ander.”  

Ze raadt het iedereen aan om ervaring op te doen in zowel de commerciële als de publieke wereld. “Vanuit het bedrijfsleven weet ik dat het goed mogelijk is om wat efficiënter te werken. Het is best gezond voor een organisatie om eens in de zoveel tijd mee te maken dat het geld niet meer tegen de plinten klotst.” 

Uitdagingen waren er ook volop bij DUO. De vernieuwing van het ict-systeem pakte in een aantal gevallen veel duurder uit dan voorzien. “Bij een IT-traject in zo’n brownfield-omgeving - een bestaande, oudere omgeving - is het heel moeilijk om aan de voorkant in te schatten hoeveel tijd en geld het gaat kosten. Net als bij het verbouwen van een oud huis - wij wonen hier in Groningen in een oude woonboerderij; je komt altijd onverwachte zaken tegen. Dat was ook waar we bij DUO tegenaan liepen. Het is complex om grote ict-trajecten in een bestaande organisatie goed te managen.” 

Trots 

Toch is het naar eigen zeggen gelukt om bij DUO het hele portfolio van vervangingstrajecten, het lifecycle-management, goed op poten te zetten - en daar is ze trots op. “Overzicht in wat wanneer vervangen moet worden en tijdig de applicaties van zo'n platform af migreren. Zorgen dat je vervolgens op tijd het nieuwe platform hebt staan, zodat het oude niet out-of-support raakt en niet meer veilig is. Die kant wil ik hier bij de RUG ook op.”  

“Ik denk dat technologie meer een primair proces wordt en dat we er strategischer over moeten nadenken. Dat heb ik voor elkaar gekregen bij DUO en wil ik onderdeel maken van de RUG-strategie. Ik wil van reactief naar proactief, en ict veel centraler positioneren in wie wij zijn als universiteit en wat wij te bieden hebben aan de samenleving.” 

Digitaal geletterd 

Nolda ziet technologie niet alleen als ondersteunend, maar ook als iets om mee te geven aan studenten. Met name op het gebied van AI. “Studenten, docenten en onderzoekers moeten digitaal geletterd zijn. Ik heb als CIO een verantwoordelijkheid om daaraan bij te dragen.”  

Het onderwerp digitale soevereiniteit komt gezien de geopolitieke situatie steeds terug in gesprekken die Nolda heeft met andere CIO’s, ook in SURF-verband. “Ik denk dat dat ook laat zien dat de positie van CIO ’s steeds belangrijker wordt. Ict is geen bijzaak meer, we moeten veel strategischer gaan nadenken: welke relaties zijn we langdurig aangegaan en wat betekent dat voor de strategie van de universiteit? Welke onafhankelijkheid willen we bewaren of niet, en wat gaat dat meerjarig betekenen? Waar willen we de komende tijd heen op het gebied van data en AI?” 

Bestuurders en CIO’s hand in hand 

“Wie willen wij zijn? Dat gesprek moeten we echt de ruimte geven de komende tijd. Want stel dat je helemaal los wil komen van de Amerikaanse big tech; dat krijg je niet in een week gedaan. Dus moeten we heel gericht nog meer samenwerken. Ik nodig bestuurders uit om dat hand in hand te doen met hun CIO's, om te zorgen dat we de komende jaren de goede dingen doen.”  

AI voor een aardappelboer 

Behalve van strategische vraagstukken wordt Nolda ook enthousiast van hoe concreet ict-innovatie onderzoekers, studenten en anderen helpt: bij het doen van onderzoek of het behandelen van patiënten in het UMCG, als PhD-studenten meer scenario's kunnen genereren of beter literatuuronderzoek kunnen doen. “Wij zitten hier nu te praten boven een collegezaal en als ik naar beneden ga, zie ik daar de studenten rondlopen. Dat geeft veel energie, al die jonge mensen om je heen. Ik sta niet zelf voor de klas, maar ik draag wel bij aan hun leerervaring en aan het onderzoek dat hier gebeurt. Dat vind ik mooi.” 

“Een groep data scientists heeft recent een large language model ontwikkeld voor een aardappelboer hier in de regio en die kan daarmee geautomatiseerd zijn aardappels classificeren. Superleuk, want je maakt het leven van zo'n boer een stuk makkelijker. Als ik op weg naar huis langs een aardappelveld fiets, denk ik daaraan.”  

Tekst: Josje Spinhoven 
Foto’s: De Beeldredaktie / Kees van de Veen