Praktijkverhaal
Samenwerken in harmonie - van het bos tot de cloud
Muziek en zang zijn essentieel voor het vormen van coalities. Dat stelt een groep internationale en interdisciplinaire onderzoekers op basis van onderzoek in Congo. Om de data te analyseren die daar zijn verzameld, gebruikte onderzoeker Chirag Chittar de SURF Research Cloud - ook toen hij tijdens de pandemie India niet uit kon.
In het kort
Wie: Chirag Chittar
Functie: onderzoeker
Instelling: UvA
Dienst: Research Cloud
Uitdaging: veel data analyseren - complexe modellen testen - internationaal samenwerken
Oplossing: een platform voor data-analyse en samenwerking
De oorsprong van muziek
Waarom komt muziek in alle samenlevingen voor? Heeft muziek een evolutionaire functie of is het gewoon "auditieve cheesecake" - niet meer dan een aangenaam bijproduct van taal, zoals cognitief psycholoog Steven Pinker beweerde? Het debat over de oorsprong van muziek intrigeert wetenschappers al eeuwen. De hypotheses variëren van muziek als paargedrag tot een middel om de sociale binding in groepen te vergroten.
Jagers-verzamelaars
Een groep internationale en interdisciplinaire onderzoekers testte verschillende hypotheses over muziek. Twee jaar lang volgden ze het gedrag van de jager-verzamelaarsgemeenschap BaYaka in Congo tijdens de dagelijkse zoektocht naar knollen, hun basisvoedsel. De onderzoekers combineerden de gegevens over het gedrag van de BaYaka met andere variabelen: of ze zongen of niet, of ze een kind bij zich hadden tijdens het foerageren, de groepssamenstelling tijdens het zoeken naar knollen en de kans om gevaarlijke dieren tegen te komen.
Chirag Chittar
Het project werd geleid door Karline Janmaat, hoogleraar Cognitieve Gedragsecologie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), en ondersteund door onder anderen de bekende muziekonderzoeker Henk-Jan Honing (ook UvA) en masterstudent Chirag Chittar. Het team ontdekte dat de vrouwen van de BaYaka bij het zoeken naar knollen vaker zongen in grote groepen vreemden en minder vaak in groepen met mensen waarmee ze goed bevriend waren. De onderzoekers concludeerden hieruit dat deze mensen muziek en zang gebruiken als hulpmiddelen om conflicten te vermijden. De studie werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Frontiers in Psychology.
Essentieel voor overleving
"Het vormen van allianties is essentieel voor het overleven van de BaYaka, die in een continu veranderende, onzekere omgeving leven", legt Chirag Chittar uit. "We denken dat muziek kan fungeren als ijsbreker om de vaardigheden van vreemden te peilen of zelfs hun enthousiasme aan te wakkeren. Vertrouwen is essentieel om deze samenleving te laten gedijen, omdat er conflicten kunnen ontstaan tussen mensen die samen in een kamp in het bos wonen. Wij geloven dat muziek kan helpen om conflicten te verminderen en samenwerking aan te moedigen."
"Het model testen om te zien of het consistente resultaten zou opleveren over meerdere iteraties zou me een dag kosten op mijn laptop, maar slechts 15 minuten op de Research Cloud"
Uitgebreide dataset
Chittar komt oorspronkelijk uit India en kwam naar Nederland om een master te volgen aan de UvA. "Ik was geïnteresseerd in paleoecologie en Nederland was daarvoor dé plek. Vooral de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben goede hoogleraren die gespecialiseerd zijn in het onderwerp." Voor zijn afstudeerproject raakte Chittar betrokken bij het project van Karline Janmaat. Janmaat had eerder een uitgebreide dataset verzameld in Congo, die Chittar analyseerde met behulp van de SURF Research Cloud.
Complexe modellen
"Ik vond het platform zeer efficiënt en nuttig. Sommige van de complexe modellen die ik gebruikte voor het analyseren van de gegevens kon ik op de Research Cloud twee keer zo snel draaien. Het testen van een model om te zien of het consistente resultaten zou opleveren over meerdere iteraties kostte me een dag op mijn laptop, maar slechts 15 minuten op de Research Cloud."
Zingen en trommelen in het kamp na het foerageren (foto Karline Janmaat)
Het allerbeste
Midden in de tweede covidegolf was zijn studieperiode in Nederland voorbij en keerde Chittar terug naar India. Maar zelfs daar kon hij blijven werken op SURF Research Cloud en samen met Karline Janmaat de analyses voorbereiden voor publicatie. "Ik denk dat dat het allerbeste was aan het gebruik van de Research Cloud: ik kon blijven samenwerken met mijn professor en analyses uitvoeren op een systeem dat in Nederland staat, terwijl ik in het buitenland was."
Proefkonijnen
Chittar was een van de eerste studenten in de groep van Janmaat die de Research Cloud gebruikte. "De dienst is sinds 2021 een stuk verder ontwikkeld, dus meer van haar studenten maken er nu gebruik van, ook internationaal. We waren een soort proefkonijnen bij het gebruik van de dienst, zodat we ook feedback konden geven aan SURF over hoe ze bepaalde aspecten konden verbeteren. Dat was enorm nuttig."
Op dit moment doet Chittar een promotieonderzoek bij de afdeling Antropologie aan de Universiteit van Zürich in Zwitserland.
Publicatie
‘Music and its role in signalling coalition during foraging contexts in a hunter-gatherer society’, Frontiers in Psychology
Tekst: Josje Spinhoven