Goede instructies essentieel bij peerfeedback

Wat is peerfeedback?

“Feedback tussen ‘gelijken’, bijvoorbeeld collega’s. In het onderwijs bedoelen we meestal de feedback die een student aan een medestudent geeft.”

Hoe ziet online peerfeedback eruit?

“De feedback kan getypt of gesproken worden en synchroon of asynchroon plaatsvinden. Een mail waarin een student reageert op de uitwerking van de opdracht van een andere student is asychrone, geschreven peerfeedback. Samen videobellen, waarbij de een iets vraagt en de ander direct antwoordt, is synchroon gesproken peerfeedback."

Hoe kwam jij in aanraking met peerfeedback?

"Acht jaar werkte ik aan online onderwijsplatform Elevate, een initiatief van het UMC Utrecht en de Universiteit Utrecht. Ik begeleidde docenten bij het geven van online onderwijs. Zij vonden het vaak lastig om dezelfde mate van diepgaand leren te bereiken bij online onderwijs als bij face-to-face onderwijs. Het niveau van de gesprekken bleef oppervlakkig, zowel tussen docenten en studenten als tussen studenten onderling. Daardoor was het leereffect gering.”

Hoe bereik je meer diepgaande interactie?

“Een succesvolle methode bleek het gebruik van peerfeedback, als je tenminste een aantal maatregelen invoert. Uit zichzelf zijn studenten vaak geneigd om feedback oppervlakkig te lezen, want ze zijn druk en alweer bezig met een volgende opdracht. Voor mijn promotieonderzoek naar asynchrone peerfeedback gaf ik ze uitgebreide instructies. Ik vroeg studenten die feedback ontvingen om feedback te geven op de feedbackgever. Dat had aan twee kanten een leereffect: studenten die wisten dat hun feedback beoordeeld zou worden, gingen zorgvuldiger formuleren en de ontvangers gingen de feedback beter lezen. Ik stelde ze ook in staat om het gesprek te vervolgen en elkaar te stimuleren om dóór te vragen.”

Maakt het uit of de peerfeedback wordt geschreven of gesproken?

“In principe niet. Asynchrone gesproken feedback werkt inhoudelijk erg goed, maar heeft als nadeel dat de digitale leeromgeving er nog geen makkelijke tool voor biedt. Studenten willen een bericht inspreken dat direct op de leeromgeving staat, net zo makkelijk als je bij Whatsapp een gesproken bericht verstuurt. Ik zou graag zien dat studenten in de toekomst zelf kunnen kiezen tussen gesproken en geschreven feedback. Dat sluit beter aan bij de leervoorkeur van de student en maakt het onderwijs flexibeler.”

Welke andere resultaten leverde je onderzoek op?

“Studenten staan vaak sceptisch tegenover peer feedback, omdat ze denken dat medestudenten niet zo veel van de lesstof afweten. Een belangrijk resultaat uit mijn onderzoek is dat peerfeedback juist om die reden waardevol is. Doordat de medestudent geen expert is, neemt de feedbackontvanger de kritiek niet zomaar voor waar aan: de feedbackontvanger gaat tegenargumenten bedenken, en moet zich daarvoor beter in de stof verdiepen.”

In 2018 heb je een project ingediend voor de stimuleringsregeling Open en online onderwijs. Wat houdt het project in?

“‘Dieper leren door online peerfeedback’ is een vervolg van mijn onderzoek op grotere schaal, onder 800 studenten, en met meer variabelen. Maakt het leerjaar uit? Maakt het uit of het onderwijs blended of online wordt gegeven? Maakt het uit of de feedback online of face-to-face wordt gegeven? Het onderzoek is nog niet afgerond. We zien dat instructie heel belangrijk is. Bij online onderwijs heb je daar meer grip op, daar is de instructie altijd hetzelfde.”

Hoe belangrijk is de stimuleringsregeling?

“Heel belangrijk, het brengt alertheid teweeg. Het geeft docenten een reden om mee te werken en deze vorm van peerfeedback ook toe te passen. Ook het feit dat het vanuit SURF komt, helpt om er meer urgentie aan te geven.”

“In 2018 was het jaarthema peerfeedback en peerassessment. Dat was precies het juiste moment. Er is behoefte aan allerlei vormen om online interactie op een hoger niveau te brengen. Onderwijsinstellingen doen er goed aan om zich voor te bereiden op meer online onderwijs. Dit soort instrumenten zijn nodig om meer interactie en communityvorming online te creëren."

Tekst: Marjolein van Trigt

Foto: SURF