Learning spaces

Learning spaces ondersteunen activerend onderwijs goed en helpen studenten bij het ontwikkelen van de 21e eeuwse vaardigheden. De fysieke ruimtes bieden uitgebreide didactische mogelijkheden, stimuleren leerprocessen en zijn in sommige gevallen technologierijk. Maar hoe ontwikkel je learning spaces? Hoe zorg je ervoor dat ze optimaal benut worden?

Learning Spaces (Credits: Jasper van Winden)

Publicaties

Learning spaces staan mondiaal steeds meer in de belangstelling. In Nederland zijn veel instellingen bezig met kleinschalige pilots en er is duidelijk behoefte om kennis uit te wisselen.

SURFstory: Hybride onderwijs met een voetpedaal

Jasper van Winden - hybride classroom2

“De inrichting van de onderwijsruimtes van de universiteit zat me steeds meer in de weg. Mijn stijl van doceren vragen om veel interactie en veel minder om eenrichtingsverkeer. Daar moest ik iets mee.” Jasper van Winden, docent aan de Universiteit Utrecht vertelt gepassioneerd over zijn initiatieven om het onderwijs interactiever te maken.

Lees de SURFstory

Publicatie Active learning spaces: lessons learned in de VS

studenten aan het werk in een active learning space

In deze publicatie lees je de belangrijkste inzichten van de studiereis naar de VS in 2019 en wat active learning spaces voor het Nederlandse hoger onderwijs kunnen betekenen.

6 lessons learned

  1. Zet studenten centraal bij het ontwikkelen van active learning spaces.
  2. Gebruik active learning spaces om activerende didactiek te faciliteren.
  3. Zet techniek in om active learning spaces constant te ontwikkelen.
  4. Goede begeleiding en training van docenten is nodig om active learning spaces didactisch optimaal in te zetten.
  5. Zorg voor instellingsbreed draagvlak om active learning spaces succesvol te implementeren.
  6. Instellingsoverstijgende samenwerking loont: leer van elkaar in plaats van zelf het wiel uit te vinden.

Lees meer

Er is ook een Engelstalige uitgave beschikbaar.

Onderzoek naar technologierijke learning spaces in het Nederlandse hoger onderwijs

Student bij interactief bord

In deze uitgave vind je resultaten, conclusies en aanbevelingen naar aanleiding van een onderzoek naar de stand van zaken van technologierijke learning spaces in het Nederlandse hoger onderwijs in 2019.

Lees meer

Multi-locatieleren in de praktijk

multi-locatie leren

Twee praktijkvoorbeelden van KU Leuven en 4TU om te laten zien wat er mogelijk is met multi-locatieleren. Dit is het gelijktijdig onderwijs volgen vanaf verschillende locaties met behulp van een live-verbinding.

Laat je inspireren

Innovatieve collegezalen

Er is internationaal een beweging gaande om de traditionele onderwijsruimtes in het hoger onderwijs te wijzigen in ruimtes waar het actief leren door de studenten gestimuleerd worden. In Nederland zijn meerdere concepten van samenwerkings onderwijsruimtes gerealiseerd voor middelgrote groepen (30-50 studenten). Eind 2023 bleek er landelijk in de SURF Community Learning Spaces behoefte te zijn aan een overzichtsdocument over innovatieve collegezalen. In dit document laat Marij Veugelers zien wat voor ontwikkelingen er internationaal gaande zijn in het creëren van vernieuwende collegezalen. Met hier en daar een uitstapje naar een voorbeeld in Nederland. 

Lees het document

Studiereis naar ELI 2020

Hoogtepunt van deze studiereis was het bezoek aan Oregon State University. Bij het inrichten van hun Learning Innovation Center hebben ze hun onderwijsvisie centraal gezet. Dit leverde bijvoorbeeld ronde collegezalen op. Lees het verslag van de studiereis.

Lees ook het uitgebreide verslag aan de Oregon State University. Dit verslag heeft als focus learning spaces.

Ronde collegezaal in het LINC van de Oregon State University.

Ronde collegezaal in het LINC van de Oregon State University. Foto: Michel Jansen

Stakeholder analyse

De publicatie Stakeholderanalyse van de SIG Learning Spaces (2020) biedt handvatten om de initiële stakeholders in kaart te brengen. Gebruik ze als hulpmiddel om je doel te bereiken: het betrekken van de juiste belanghebbenden op de juiste manier en op het juiste moment.

Verhogen van Docent Engagement voor Innovatieve Onderwijsruimtes

De SIG Learning Spaces heeft een document opgesteld dat je kan helpen bij het verhogen van Docent Engagement voor Innovatieve Onderwijsruimtes (2020).

Artikelen van de SURF Community Learning Spaces

Op de Communities-pagina van de SIG Learning Spaces verzamelt de SIG verslagen van events, links naar onderzoeken en andere bronnen. Hier volgen een aantal interessante artikelen.

Onderzoek

  • Literatuuronderzoek synchroon hybride leren: Synchroon leren is relatief nieuw. Daarom zijn er maar weinig onderzoeken die het gebruik en de effectiviteit ervan hebben onderzocht. Dit onderzoek van de KU Leuven uit 2019 heeft het beschikbare wereldwijde onderzoek samengebracht tot een overzicht met betrekking tot de voordelen, uitdagingen en huidige ontwerpprincipes om synchroon hybride leren op te zetten.
  • TECOLrapport KU Leuven: De KU Leuven is sinds 2016 bezig met een breed project waarbij meerdere innovatieve onderwijsruimtes zijn ingericht en waarbij expertise in het onderwijs wordt opgebouwd. Dit is het rapport van maart 2020 met al hun bevindingen.
  • Onderzoekspublicatie van de KU Leuven: Onderzoek naar Hybrid Virtual Classrooms, gepubliceerd in 2020 bij Elsevier in Computers and Education.
  • Teambase learning space van het AMC: Onderwijskundig onderzoek door Jet Bierman (Universiteit van Amsterdam ) naar de teambased learning space van het AMC. Dit onderzoek geeft inzicht in hoe de gebruikers van de ruimte, de studenten en docenten, zich gedragen, welke rol de onderwijsruimte heeft in actief leren en hoe de technologie zich daartoe verhoudt. 
  • Onderzoek naar onderwijsruimte van de toekomst (Deel 1 en Deel 2): De conclusie van het onderzoek was dat de kwaliteit van het onderwijs verbeterd wordt door de transitie naar active learning aan te jagen. In deze blogpost pitchen we vier concepten die hieraan bij zouden moeten dragen. Sommige concepten zijn niet active learning-specifiek, maar we geloven wel dat ze enorm kunnen bijdragen binnen een active learning setting.

Voorbeelden van ruimtes

  • Boek over ateliers NHL Stenden: In 2019 is het boek over de ateliers van NHL Stenden gepubliceerd. Het geeft een overzicht van alle ateliers binnen de hogeschool en gaat in op het ontwerpproces van een atelier, hoe de ateliers zich van elkaar onderscheiden en welke plek het atelier inneemt in het onderwijsconcept DBE (Design Based Education). 

Verslagen van studiedagen, congressen en Lezingen