“De hele sector heeft weer kunnen ervaren dat het noodzakelijk is om samen te werken in het geval van een cybercrisis. Daarom blijft dit soort oefeningen van grote waarde.”
Nieuws
Recordaantal organisaties neemt deel aan cybercrisisoefening OZON 2023
De tweejaarlijkse oefening bestaat dit keer uit een insider threat-scenario waarbij medewerkers uit de eigen organisatie ook voor een criminele partij werken. Eerdere edities van OZON bevatten scenario’s met ransomware, ethical hackers en een statelijke actor.
Realistisch scenario
“Dit jaar heeft een recordaantal mensen meegespeeld en ook in deze editie zijn we behoorlijk op de proef gesteld met dit realistische scenario,” aldus Jet de Ranitz, CEO van SURF en voorzitter van de raad van bestuur.
Opbouw
Op donderdag 23 maart start de crisisoefening om 9.30 uur. Van elke deelnemende organisatie is een paar mensen op de hoogte, de meeste medewerkers weten van niets. Het centrale scenario is door SURF vormgegeven, en instellingen kunnen hier op variëren om zo veel mogelijk aan te sluiten bij de eigen oefendoelen. Gedurende de dag neemt de druk op de deelnemers steeds verder toe, tot 16 uur wanneer de eerste dag eindigt. Op vrijdag 24 maart worden de criminele medewerkers ontmaskerd, bouwt de crisis af en is er ruimte voor reflectie. In de weken die volgen, evalueert SURF samen met deelnemers de oefening en verwerkt de opgedane ervaringen, leerpunten en feedback in een rapport.
Totstandkoming
Voor de vierde keer heeft SURF, de ict-coöperatie van het Nederlands onderwijs en onderzoek, deze sectorbrede crisisoefening voor zijn leden georganiseerd. Charlie van Genuchten, projectleider OZON bij SURF, is begin 2022 met de voorbereidingen gestart. In een brainstorm met professionals uit het onderwijs, onderzoek en de zorg is het insider threat-scenario tot stand gekomen. Vervolgens is het scenario op operationeel, tactisch en strategisch niveau uitgewerkt, rekening houdend met de stadia die een echte cybercrisis doorloopt. Bij de oefening is over de hele keten samengewerkt: partijen als het ministerie en de koepel- en brancheorganisaties deden ook mee aan de oefening.
Scenario van cybercrisisoefening OZON 2023
Donderdag 23 maart start om 9.30 uur de crisisoefening. Een hackersgroep, de Vulnerability Liberators, is gefrustreerd dat veel organisaties hun meldingen over serieuze kwetsbaarheden niet oppakken. De hackers roepen deze dag daarom uit tot de Dag van de Piñata waarbij ze iedere 20 minuten een nieuwe kwetsbaarheid publiceren op hun website.
Tegelijk dienen zich incidenten aan op diverse plaatsen in de onderwijsketen: vreemde meldingen van inschrijf- en loginplatforms en bij willekeurige instellingen vertonen de verbindingen met het internet kuren. Bovendien worden wachtwoorden die toegang geven tot beveiligde cloud-omgevingen gepubliceerd. Achter de incidenten gaan medewerkers schuil onder aansturing van de ontevreden cryptomiljonair Elaine Geurtjes. Zij is van mening dat het onderwijs gefaald heeft in het bieden van onderwijs voor iedereen en dat de instellingen daar met deze hack voor zullen boeten.